Το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας βρίσκεται σε χαμηλό λόφο στην περιοχή της Επισκοπής δυτικά της Παιανίας περίπου ενάμισι χιλιόμετρο από την πόλη. Ο λόφος περιβάλλεται από επίπεδη καλλιεργούμενη γη με χαλικώδες έδαφος που παλιά φημιζόταν για τα νόστιμα κουκιά και τον αρακά που παρήγαγε.

O ναός, που χρονολογείται από το 12ο αιώνα, είναι μικρή μονόκλιτη καμαρόσκεπη βασιλική με ακανόνιστο τρούλο. Σήμερα είναι ασβεστωμένη και αλλοιωμένη από πολλές τροποποιήσεις που έγιναν σε διάφορες περιόδους.

Στο εσωτερικό το δάπεδο της εκκλησίας είναι σκεπασμένο με ορθογώνιες και τετράγωνες πλάκες αλλά και μια μαρμάρινη που πιθανώς είναι κάλυμμα τάφου.

Στο ημισφαίριο του τρούλου διακρίνεται με δυσκολία η μορφή του παντοκράτορα με ένσταυρο φωτοστέφανο ίδιου τύπου με αυτού του Αγ, Νικολάου Χαλλειδούς. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει κατά την κ. Ελένη Γκίνη – Κουφοπούλου (1) ότι υπήρξε στην περιοχή κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο (12ος – 13ος αι.) καλλιτεχνικό εργαστήριο.

Στην Ωραία Πύλη υπάρχει εικόνα της Αγίας Τριάδας και γύρω η επιγραφή που σύμφωνα με την ανάγνωση του Χατζησωτηρίου (2) λέει :

” Φως Πατήρ, φως Υιός και Λόγος, φως το Πνεύμα το Άγιον. Αμήν. Εν φως, τα τρία εις Θεός εν τρισί μεν προσώποις, μία δε φύσει …άτμητος, ασύγκριτος.. προαιώνιος…”.

Στο υπέρθυρο της Ωραίας Πύλης αναγράφεται η χρονολογία 1841

Κάτω από την Αγία Τριάδα περνούσε ο δευτερεύων κλάδος της Στειριακής Οδού, του δρόμου που ένωνε το λιμάνι της Στειρίας, σημερινό Πορτο Ράφτη, με το Άστυ μέσω του περάσματος της Μονής Αστερίου στον Υμηττό. Ο δρόμος αυτός  αποτυπώνεται και στον χάρτη της Αττικής των Curtius – Kaupert 1881.

Σύμφωνα με την Όλγα Κακαβογιάννη (3) για την ασφάλεια της οδού είχε κτιστεί ο πύργος του Άγιου Ανδρέα και άλλος στον Υμηττό κοντά στη Μονή.

Ο κύριος κλάδος της Στειριακής οδού οδηγούσε στην Αθήνα δια της περιοχής του Σταυρού.

(1) Ελένη Γκίνη – Τσουφοπούλου. Νεώτερα από τη συντήρηση των βυζαντινών μνημείων στα Μεσόγεια. Πρακτικά Γ’ Επιστημονικής Συνάντησης ΝΑ Αττικής, Καλύβια Αττικής 1987.

(2) Γεώργιος Δ. Χατζησωτηρίου. Ιστορία της Παιανίας και των Ανατολικά του Υμηττού Περιοχών (1205 – 1973). Αθήνα 1973.

(3) Όλγα Κακαβογιάννη, Η περιοχή της Παιανίας κατά τους προϊστορικούς και αρχαίους χρόνους. Πρακτικά ΙΓ’ Επιστημονικής Συνάντησης ΝΑ Αττικής, Παιανία 2008.