Υμηττός

Ρεματιά της Ντούκας

Ρεματιά, μία από τις δύο σημαντικές, της ανατολικής πλευράς του Υμηττού ανάμεσα στον λόφο του Προφήτη Ηλία (υψόμετρο 659 μ) και τον ορεινό όγκο του Μαυροβούνιου (υψόμετρο 774 μ). Η ρεματιά ξεκινά από το διάσελο του Σταύρου που με υψόμετρο 454 μ. είναι το χαμηλότερο σημείο διάσχισης του κεντρικού Υμηττού.

Ντούκα ονομασία που, κατά το λαογράφο και συγγραφέα Γιάννη Πρόφη (1), προέρχεται από την αρβανίτικη λέξη duka που σημαίνει εμφάνιση ή όψη, συνέπεια της εκπληκτικής θέας από το διάσελο. Κατεβαίνοντας το μονοπάτι στα ίχνη της Σφηττίας Οδού απολαμβάνει κανείς μια πανοραμική θέα της πεδιάδας των Μεσογείων, του νοτίου Ευβοϊκού και της Εύβοιας αλλά και μια εντυπωσιακή θέα από το Ρέδι (φρύδι – στεφάνι ) του Μαυροβουνίου.

Δοκιμαστική Σήραγγα της Ντούκας

Σε έναν από τους πολλούς συγκοινωνιακούς σχεδιασμούς που έγιναν για την Αττική στη δεκαετία 1980 πραγματοποιήθηκαν δοκιμαστικές σήραγγες τόσο από τη μεριά

ntouka1

του ρέματος της Ντούκας όσο και στη χαράδρα του Γυρισμού για τη διερεύνηση της σύνδεσης μέσω σήραγγας των πόλεων της νοτιοδυτικής Αττικής με το νέο αεροδρόμιο.

Στη δοκιμαστική σήραγγα της Ντούκας η κεντρική στοά ( μιας από τις τρεις της σήραγγας), είναι μήκους 175 μέτρων και καταλήγει σε ωραιότατο σπήλαιο που μερικώς καταστράφηκε από τις εργασίες διάνοιξης. Πλήρης αναφορά και πολλές ενδιαφέρουσες φωτογραφίες στη σχετική σελίδα της urbanspeleology.blogspot.gr

Σφηττία Οδός

Στο βιβλίο Αττικής Οδοί – Αρχαίοι Δρόμοι της Αττικής (16)επιμ. Μ. Κορρέ, η Όλγα Κακαβογιάννη, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων, σημειώνει:

Η Σφηττία οδός, όπως δηλώνεται από το όνομά της, σχετίζεται με τον δήμο Σφηττός, ο οποίος τοποθετείται στην περιοχή δυτικά του Κορωπίου, στις θέσεις Κάστρο Χριστού και Φιλιάτι. Η Σφηττία οδός, όπως έχει ήδη σημειωθεί από τον Milchhoffer προσέφερε τη συντομότερη σύνδεση Αστεως και Μεσογείων. Γι’ αυτό κατά τον μύθο, αυτήν χρησιμοποίησε ο Πάλλας, όταν κινήθηκε προς την Αθήνα εναντίον του Θησέα (Ελληνική Μυθολογία, επιμ. Ι. Κακριδή, τόμ. 5,41). Πιθανώς ήταν κατάλληλη όχι μόνον για πεζούς και ζώα φόρτου, αλλά και για τροχοφόρα, αφού σε ορισμένα σημεία είναι διαμορφωμένη σε πλάτος 3-4 μ. (στο οποίο όμως δεν σώζονται ίχνη τροχών). Θα ήταν μέρος του μεγάλου οδικού δικτύου που συνέδεε τους δήμους της Ακαμαντίδος φυλής της νοτιοανατολικής Αττικής (Θορικός, Κεφαλή, Πρόσπαλτα, Αγνούς, Σφηττός, Κίκκυνα) με το Άστυ.

Η κ. Κακαβογιάννη επισημαίνει:

 Κατά τον Langton ήταν η κυρία οδός επικοινωνίας του άστεως με τη Μεσογαία (Hymettiana IV, 65, 70).

sfittia3
«[εν μέσοι} Κεφαλές τε και άστεως αγλαός Ερμής»

Τμήμα Ερμαϊκής Στήλης του Ιππάρχου (6ος π.Χ.)

Ο λαογράφος Γιάννης Πρόφης, σε άρθρο του στην Εφημερίδα Επίκαιρα σημειώνει

Σφηττία είναι ένας παλαιός ορεινός, αλλά ξεχασμένος τώρα δρόμος, που οδηγούσε από το Κορωπί στην Αθήνα, […] περνώντας από το διάσελο της Ντούκας, μεταξύ των υψωμάτων Προφήτης Ηλίας και Μαυροβούνι του Υμηττού. Τον δρόμο αυτό αρκετοί ηλικιωμένοι σήμερα Κορωπιώτες τον θυμούνται με νοσταλγία, αφού πολλές φορές τον είχαν διαβεί πηγαίνοντας στην Αθήνα, στη Γλυφάδα και σε άλλα σημεία του λεκανοπεδίου. Τον χρησιμοποιούσαν μέχρι περίπου το 1950 για να μεταφέρουν με τα γαϊδουράκια τους διάφορα είδη λαχανικών, σταφύλια, σανό, στάχτη και άλλα είδη που τα πουλούσαν στην Αθήνα και στους άλλους οικισμούς. Τον χρησιμοποιούσαν επίσης και οι Κορωπιώτες φοιτητές του 19ου αι. για να πηγαίνουν στο Γυμνάσιο ή το Πανεπιστήμιο της Αθήνας και για να επιστρέψουν στο χωριό τους, καθώς και όσοι ήθελαν να πάνε στο Μπραχάμι (Άγ. Δημήτριο), λόγω των πολλών συγγενικών δεσμών με τους εκεί κατοίκους.

(1) Γιάννης Πρόφης, λαογράφος – συγγραφέας,”Τοποθεσίες και Τοπωνύμια Κορωπίου – Το κτηματολόγιο του 1973, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Κρωπίας, Κορωπί 2010.

(2) Αττικής Οδοί – Αρχαίοι Δρόμοι της Αττικής (16) επιμ. Μ. Κορρέ,