Υμηττός

Ρέδι Μαυροβούνιου

Η διεργασία δημιουργίας του Ρέδι της Χαλιδούς αλλά και αυτού της Ντούκας είναι ίδια. Ο καθηγητής Σπύρος Λέκκας έχει εξηγήσει αναλυτικά (1) τον τρόπο δημιουργίας του Ρέδι της Χαλιδούς. Με βάση την εξήγηση αυτή περιγράφεται, στη συνέχεια, η διεργασία της δημιουργίας του Ρέδι στη ρεματιά της Ντούκας. Στις χαμηλότερες μορφολογικά περιοχές εκατέρωθεν της ρεματιάς της Ντούκας απαντώνται δολομίτες που ανήκουν στους δολομίτες της Πιρναρής κατά Lepsius (1983). Τα μάρμαρα που καλύπτουν τεκτονικά τους δολομίτες (επωθημένα) βρίσκονται στα υψηλότερα σημεία του Μαυροβουνίου και του Λόφου του Προφήτη Ηλία. Στην επαφή των μαρμάρων και δολομιτών σχηματίζεται ένας απότομος γκρεμός γνωστός ως Ρέδι στην αρβανίτικη στην περίπτωση που η κλίση της τεκτονικής επαφής είναι ομόρροπη προς τη μορφολογία. Αντίθετα στην περίπτωση που η κλίση της επαφής είναι αντίρροπη προς τη μορφολογία δε σχηματίζεται γκρεμός στο βουνό. Στην περιοχή του ρέματος της Ντούκας η τεκτονική επαφή μεταξύ μαρμάρων και δολομιτών είναι αναθολωμένη και κλίνει προς βορρά. Έτσι στο ρέμα της Ντούκας παρατηρεί κανείς τον απότομο γκρεμό κατά μήκος της επαφής που σχηματίζεται νότια της ρεματιάς (Μαυροβούνι) κλίση επαφής ομόρροπη με τη μορφολογία, ενώ βόρεια της ρεματιάς (Προφ. Ηλίας) κλίση αντίρροπη δεν σχηματίζεται γκρεμός.

redi1

Οι δολομίτες είναι κατακερματισμένοι από ένα πυκνό δίκτυο διακλάσεων συχνότητας δεκάδων κατά μέτρων. Έτσι τα πετρώματα τεμαχίζονται σε πολύ μικρά τεμάχη μεγέθους μικρότερου του σπιρτόκουτου. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος η διάβρωση που πραγματοποιείται είναι ομαλή σχηματίζοντας σχεδόν επίπεδες επιφάνειες χωρίς εξάρσεις.

redi2

Σχηματική τομή του Ρέματος της Ντούκας

Αντίθετα τα υπερκείμενα μάρμαρα χαρακτηρίζονται από ένα αραιότερο δίκτυο διακλάσεων οπότε η διάβρωση ελευθερώνει μεγαλύτερα τεμάχια τα οποία αποκόπτονται λόγω διάλυσης του πετρώματος και δημιουργούν ένα τραχύτερο ανάγλυφο από αυτό των δολομιτών.

Κοντά στην τεκτονική επαφή και σε μία ζώνη παράλληλη προς αυτή, τόσο οι υποκείμενοι δολομίτες όσο και τα υπερκείμενα μάρμαρα είναι κατασπασμένα λόγω τριβής κατά τη σχετική κίνησή τους και σχηματίζουν μια κατακερματισμένη ζώνη από πετρώματα που δίνουν μια ιδιαίτερη δομή που ονομάζεται τεκτονικό πέτρωμα. Συνήθως λόγω του πυκνού δικτύου των ασυνεχειών κυκλοφορεί εύκολα το νερό που περιέχει διάφορα οξείδια και δίνει ένα ροδίζον χρώμα το τεκτονικό πέτρωμα.

(1) Σπύρος Λέκκας, Ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, «Ένα λατομείο ρωμαϊκής εποχής στη θέση «Σέσι» Κορωπίου (Ανατολικός Υμηττός)» Ι’ Επιστ. Συνάντηση της Εταιρίας Μελετών ΝΑ Αττικής.